یونی سواپ چیست و صرافی غیر متمرکز Uniswap چطور کار می‌کند؟
یونی سواپ(Uniswap) یک پروتکل تبادل ارزهای دیجیتال است که بر پایه بلاک‌چین اتریوم (Ethereum) کار می‌کند. این پلتفرم امکان تبادل بدون واسطه و بدون نیاز به ثبت‌نام یا احراز هویت را بین ارزهای دیجیتال فراهم می‌کند. یونی‌سواپ از مکانیزمی به نام “تطابق خودکار ارزها” (AMM) استفاده می‌کند که به کاربران این امکان را می‌دهد که با ارزهای دیجیتال خود بدون نیاز به سفارش خرید یا فروش، مستقیماً با استفاده از قراردادهای هوشمند تبادل انجام دهند.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) به عنوان پایه‌ای از بازار ارزهای دیجیتال، از زمان ظهور بیت‌کوین وجود داشته‌اند و نقش مهمی در ارائه امکان مبادله و تسویه سریع برای کاربران داشته‌اند. اما این صرافی‌ها با چالش‌هایی مواجه هستند که با مفهوم اصلی رمزارزها تضاد دارند. بنابراین، ایجاد صرافی‌های غیرمتمرکز به عنوان یک راه‌حل برای این چالش‌ها مطرح شده است.
این دسته از صرافی‌ها، که به عنوان نسل سوم صرافی‌ها شناخته می‌شوند، از تکنولوژی‌هایی مانند قراردادهای هوشمند برای اجرای عملیات مبادله و تسویه استفاده می‌کنند. از طریق این قراردادها، دو یا چند طرف می‌توانند بدون نیاز به واسطه معاملات را با یکدیگر انجام دهند. به عبارت دیگر، DEXها به کاربران امکان معامله مستقیم با هم بدون واسطه می‌دهند.
با وجود توسعه این صرافی‌های غیر متمرکز، تجربه کاربری بهبود یافته و حجم معاملات آن‌ها رشد چشمگیری داشته است. امروزه با استفاده از پلتفرم‌های پیشرفته‌تری مانند یونی سواپ، کاربران می‌توانند به سادگی و با سرعت بالا انواع توکن‌ها را به یکدیگر تبدیل کنند. این توسعه‌ها باعث شده است که DEXها، به ویژه برجسته‌ترین آن‌ها مانند یونی سواپ، با برخی از صرافی‌های متمرکز معتبر رقابت کنند و در برخی موارد حجم معاملات روزانه آن‌ها حتی بیشتر از رقبای متمرکزشان باشد.
صرافی‌های غیر متمرکز به دلیل طراحی متمرکزی که نیاز به اعتماد به یک موسسه مرکزی را کاهش می‌دهند، به کاربران امکان می‌دهند از طریق آن‌ها معامله کنند بدون نگرانی از تحریم‌ها یا مسدود شدن دارایی‌ها توسط صرافی‌های متمرکز. این صرافی‌ها به عنوان پلتفرم‌های بدون نیاز به اعتماد باعث افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی کاربران می‌شوند.
یونی سواپ چیست؟
یونی‌سواپ (Uniswap)، به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز (DEX)، در دنیای ارزهای دیجیتال یک ابزار قدرتمند و نوآورانه است که بر بستر بلاک‌چین اتریوم فعالیت می‌کند. این پلتفرم توسط هیدن آدامز در سال ۲۰۱۸ طراحی و ایجاد شده است و با ارائه روشی جدید برای تبادل ارزهای دیجیتال، به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای تبادل در جامعه ارزهای دیجیتال تبدیل شده است.
به عکس العملی که یونی‌سواپ نسبت به محدودیت‌ها و نگرانی‌های موجود در صرافی‌های متمرکز از قبیل احراز هویت و بلوکه شدن اکانت‌ها دارد، می‌توان به عنوان یک مرحله بزرگ در تحول صنعت ارزهای دیجیتال نگاه کرد. این پلتفرم امکان تبادل بدون واسطه و بدون نیاز به ثبت‌نام یا احراز هویت را فراهم می‌کند، که این امر باعث افزایش آزادی و حریم شخصی کاربران می‌شود.
یونی‌سواپ به عنوان یک پروژه متن باز، از شفافیت و امکان دسترسی آسان برای همه به کدهای برنامه‌نویسی خود برخوردار است. این امکان به همه افراد اجازه می‌دهد که به کدهای منبع باز یونی‌سواپ دسترسی پیدا کنند، آن‌ها را بررسی کنند و در صورت نیاز، آن را بهبود بخشند. این امر باعث افزایش اعتماد کاربران به پلتفرم می‌شود و از اهمیت بالایی برخوردار است.
اهمیت یونی‌سواپ در ارزهای دیجیتال
بدون واسطه:
یونی‌سواپ این امکان را به کاربران می‌دهد که بدون نیاز به واسطه مرکزی، مستقیماً ارزهای دیجیتال خود را تبادل کنند، که این امر هزینه‌ها و تأخیرهای مربوط به واسطه‌های معمولی را کاهش می‌دهد.
دسترسی آسان:
کاربران می‌توانند به راحتی و با استفاده از کیف پول‌های مختلف و بدون نیاز به ثبت‌نام، به یونی‌سواپ دسترسی پیدا کنند و تبادلات را انجام دهند.
تبادل 24/7:
به دلیل اینکه یونی‌سواپ بر روی بلاک‌چین اتریوم کار می‌کند و بدون نیاز به واسطه مرکزی است، کاربران می‌توانند در هر زمانی که می‌خواهند تبادلات خود را انجام دهند، حتی در ساعات غیرکاری.
افزایش شفافیت:
با استفاده از بلاک‌چین، تمامی معاملات در یونی‌سواپ قابل مشاهده است و امکان بررسی آن‌ها توسط هر کسی فراهم است، که این امر باعث افزایش شفافیت در معاملات می‌شود.
ارائه لیکویدیتی:
Uniswap با امکان ارائه لیکویدیتی به ارزهای دیجیتال و توکن‌ها، به رشد و پایداری بازارهای مالی مبتنی بر بلاک‌چین کمک می‌کند و فرصت‌های جدیدی برای کاربران و توسعه‌دهندگان ارزهای دیجیتال فراهم می‌آورد.
قراردادهای هوشمند و یونی‌سواپ:
یونی‌سواپ بر پایه قراردادهای هوشمند اتریوم کار می‌کند که به صورت خودکار عمل می‌کنند و بدون نیاز به واسطه مرکزی ارتباط بین کاربران فراهم می‌آورند. این قراردادهای هوشمند توسط توسعه‌دهندگان تعریف شده‌اند و قابلیت اجرای انواع مختلف تبادلات ارزهای دیجیتال را دارند. به عنوان مثال، با استفاده از مکانیزم‌های AMM (تطابق خودکار ارزها)، یونی‌سواپ قادر است تبادل ارزهای دیجیتال را بر اساس نسبت تقاضا و عرضه بین کاربران انجام دهد.
انواع تبادلات در یونی‌سواپ:
- تبادلات تک به تک (Token-to-Token): در این نوع تبادل، کاربران می‌توانند بین دو نوع ارز دیجیتال مختلف تبادل انجام دهند، به عنوان مثال بین اتریوم (ETH) و توکن‌های ERC-20 دیگر.
- تبادلات تبدیل به اتر (ETH Swap): در این نوع تبادل، کاربران می‌توانند توکن‌های خود را برای اتریوم (ETH) تبادل کنند و برعکس.
- تبادلات تک به توکن (Token Swap): در این نوع تبادل، کاربران می‌توانند بین دو توکن ERC-20 مختلف تبادل انجام دهند.
مکانیسم‌های معامله در یونی‌سواپ:
مکانیزم AMM (تطابق خودکار ارزها):
یونی‌سواپ از مکانیزم AMM برای تطابق تقاضا و عرضه و تعیین قیمت‌ها استفاده می‌کند. این مکانیزم به ارزش توکن‌ها بر اساس میزان تقاضا و عرضه در بازار توجه می‌کند و قیمت‌ها به طور خودکار تنظیم می‌شوند.
تکنولوژی لیکویدیتی:
یونی‌سواپ از لیکویدیتی پرووایدرها (LPs) استفاده می‌کند که توکن‌های خود را به لیکویدیتی پول می‌گذارند تا امکان تبادل ارزها برای دیگر کاربران فراهم شود و به عنوان جبران، از کارمزدی که از معاملات دریافت می‌کنند، بهره می‌برند.
کارمزد و سیاست‌های تخصیص کارمزد:
یونی‌سواپ از کارمزد برای هر معامله استفاده می‌کند که به عنوان پاداش به لیکویدیتی پرووایدرها اعطا می‌شود. کارمزد بر اساس میزان حجم معاملات و تقاضا تعیین می‌شود و می‌تواند توسط لیکویدیتی پرووایدرها تنظیم شود تا جذابیت بیشتری برای شرکت در ارائه لیکویدیتی ایجاد شود.
پدیده ضرر ناپایدار در یونی سواپ
در جهان پیچیده و پویای ارزهای دیجیتال، یونی‌سواپ به عنوان یکی از صرافی‌های غیرمتمرکز پیشتاز، برای کاربران فرصتی فراهم می‌کند تا به راحتی و بدون نیاز به واسطه‌گری، ارزهای خود را تبادل کنند. اما در کنار فرصت‌هایی که یونی‌سواپ فراهم می‌آورد، یک پدیده مهم به نام “ضرر ناپایدار” وجود دارد که می‌تواند برای تأمین‌کننده‌های نقدینگی مخاطراتی ایجاد کند.
ضرر ناپایدار در واقع به وجود می‌آید زمانی که قیمت ارزهای موجود در استخر یونی‌سواپ دچار نوسانات شدید می‌شود. به عبارت دیگر، زمانی که یک تأمین‌کننده نقدینگی ارزش ارز دیجیتالی که به استخر اضافه کرده است را بررسی می‌کند، ممکن است متوجه شود که ارزش کلیت موجودی‌اش کاهش یافته است، اما علت این کاهش ارزش نه تنها از افزایش قیمت یا کاهش آن بر می‌آید، بلکه از تغییر نسبت قیمت دو ارز در استخر نیز ناشی می‌شود.
مثال برای فهم بیشتر
برای مثال، فرض کنید یک تأمین‌کننده نقدینگی به استخر یونی‌سواپ 1 ETH و 100 USDT اضافه کرده است. در این حالت، نسبت ارزش دو ارز در استخر برابر با 1:100 است. حالا فرض کنید قیمت ETH به طور ناگهانی 4 برابر شود و به 400 USDT برسد. در این صورت، موجودی استخر به 5 ETH و 2000 USDT تغییر می‌کند. حالا اگر تأمین‌کننده نقدینگی تصمیم بگیرد از استخر خارج شود، ممکن است متوجه شود که ارزش کلیت موجودی‌اش کاهش یافته است، هرچند که قیمت ETH در مقایسه با زمان ورود به استخر افزایش یافته است.
این پدیده مهم را توجه کنیم که در هر دو حالت نوسان صعودی یا نزولی قیمت ارز، ضرر ناپایدار رخ می‌دهد. بنابراین، تأمین‌کننده‌ها همواره باید این مسأله را در نظر داشته باشند و به طور موشکافان مخاطرات مرتبط با آن را ارزیابی کنند. از طرف دیگر، در طولانی مدت، این ضررها معمولاً با درآمدی که از کارمزد معاملات استخر کسب می‌شود، تراز می‌شوند. اما همچنین لازم است که این نکته را در نظر داشت که تأمین‌کننده‌ها با آگاهی کامل از این پدیده، بهترین تصمیمات را برای حفظ سرمایه خود اتخاذ کنند.
کارمزدها در یونی سواپ
در یونی‌سواپ، برای هر معامله‌ای که در این مارکت‌ها صورت می‌گیرد، کاربران می‌بایست ۰.۳ درصد از مبلغ معامله به عنوان کارمزد پرداخت کنند. این مبلغ به صورت خودکار به موجودی کل استخر مربوطه اضافه می‌شود. اما باید توجه داشت که این مبلغ به طور کامل به تأمین‌کننده‌های نقدینگی استخر تعلق می‌گیرد و هر زمان که تأمین‌کننده‌ها بخواهند، می‌توانند سود خود را دریافت کنند. این سود بر اساس نسبت سرمایه تأمین‌کننده به کل نقدینگی استخر محاسبه می‌شود.
جالب است بدانیم که در حال حاضر، تمام کارمزدهای معاملات به تأمین‌کننده‌های نقدینگی پرداخت می‌شود و هیچ گونه درآمدی به عنوان کارمزد برای یونی‌سواپ به دست نمی‌آید. اما در آینده ممکن است بخشی از این کارمزدها به تیم توسعه‌دهنده‌ی پروژه اختصاص یابد.
توکن UNI
توکن UNI به عنوان توکن بومی پلتفرم یونی‌سواپ شناخته می‌شود که به کاربران این پلتفرم امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی پروتکل را می‌دهد. به عبارت دیگر، افرادی که UNI را در اختیار دارند، قادرند در نظرسنجی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مربوط به تغییرات در پروتکل شبکه شرکت کنند.
تعداد کل توکن‌های UNI یک میلیارد عدد است، که ۶۰ درصد از آن‌ها برای کاربران و ۴۰ درصد برای اعضای پروژه، سرمایه‌گذاران و مشاوران پروژه اختصاص دارد. در زمان نگارش این متن، هر توکن UNI معادل ۱۰.۶ دلار ارزش داشته و ارزش بازار آن بیش از ۶ میلیارد دلار بوده و در جایگاه هفدهم در بازار ارزهای دیجیتال قرار دارد.
بخشی از توکن‌های مربوط به کاربران (که بخشی از همان ۶۰ درصد است) در بین افرادی که در یکی از ۴ استخر ETH/USDT ،ETH/USDC ،ETH/DAI و ETH/WBTC به عنوان تأمین‌کننده نقدینگی فعالیت می‌کرده‌اند، توزیع شده است.
مزایا و موارد مثبت استفاده از یونی‌سواپ:
بدون واسطه:
یونی‌سواپ به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به واسطه مرکزی و مستقیماً با استفاده از قراردادهای هوشمند ارزهای دیجیتال را تبادل کنند، که این امر از هزینه‌ها و تأخیرهای مربوط به واسطه‌های معمولی جلوگیری می‌کند.
دسترسی آسان:
کاربران می‌توانند به راحتی و با استفاده از کیف پول‌های متعدد و بدون نیاز به ایجاد حساب‌های جدید، به یونی‌سواپ دسترسی پیدا کنند و تبادلات را انجام دهند.
قابلیت تبادل 24/7:
به دلیل اینکه یونی‌سواپ بر روی بلاک‌چین اتریوم کار می‌کند و بدون نیاز به واسطه مرکزی است، کاربران می‌توانند در هر زمانی که می‌خواهند تبادلات خود را انجام دهند، حتی در تعطیلات و ساعات غیرکاری.
انعطاف‌پذیری بیشتر:
کاربران می‌توانند توکن‌های خود را به عنوان لیکویدیتی در یونی‌سواپ ارائه دهند و از آن به عنوان راهی برای کسب درآمد از کارمزدهای معاملات استفاده کنند.
شفافیت:
به دلیل استفاده از بلاک‌چین، تمامی معاملات در یونی‌سواپ قابل مشاهده است و امکان بررسی آن‌ها توسط هر کسی فراهم است، که این امر باعث افزایش شفافیت در معاملات می‌شود.
معایب و چالش‌های موجود در این پلتفرم:
کارمزد بالا:
هرچند که یونی‌سواپ به طور کلی کارمزدهای پایین‌تری نسبت به صرافی‌های مرکزی ارائه می‌دهد، اما هنوز کارمزد‌هایی برای هر معامله وجود دارد که ممکن است برخی از کاربران را متضرر کند.
لیکویدیتی محدود:
در برخی از زوایای بازار، ممکن است لیکویدیتی در یونی‌سواپ محدود باشد که موجب کاهش در دسترسی به ارزهای مورد نیاز یا افزایش قیمت‌ها شود.
ریسک امنیتی:
هرچند که قراردادهای هوشمند یونی‌سواپ بسیار پایدار به نظر می‌رسند، اما همچنان وجود ریسک‌های امنیتی نظیر حملات سایبری و ثبت نام تقلبی وجود دارد که ممکن است منجر به از دست دادن ارزهای دیجیتال کاربران شود.
نقص‌های فنی:
برخی از مسائل فنی ممکن است باعث محدودیت در استفاده از یونی‌سواپ شود، مانند تأخیرها در انجام معاملات، اشکالات در واسط کاربری و …
نبود پشتیبانی:
یونی‌سواپ یک پلتفرم غیرمتمرکز است و به عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی آن، عدم وجود یک مرکز پشتیبانی مرکزی است، که این امر ممکن است برای برخی از کاربران باعث افزایش ریسک و عدم اطمینان شود.
کاربردهای مختلف یونی‌سواپ در ارزهای دیجیتال:
تبادلات بدون واسطه:
یونی‌سواپ به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به واسطه مرکزی و بدون هزینه‌های اضافی، ارزهای دیجیتال را تبادل کنند.
ارائه لیکویدیتی:
لیکویدیتی پرووایدرها می‌توانند توکن‌های خود را در یونی‌سواپ ارائه داده و از طریق کارمزدهای معاملات، درآمد کسب کنند.
تبادل بین توکن‌های مختلف:
کاربران می‌توانند بین توکن‌های مختلف از جمله توکن‌های ERC-20 و اتریوم به راحتی تبادل انجام دهند.
پرداخت‌های خارج از زنجیره:
برخی از پروژه‌ها از یونی‌سواپ برای انجام پرداخت‌های خارج از زنجیره (Off-Chain Payments) استفاده می‌کنند، که این امر به افزایش امنیت و سرعت تبادلات کمک می‌کند.
نقش یونی‌سواپ در بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال:
افزایش دسترسی:
یونی‌سواپ با ارائه یک پلتفرم تبادل ارزهای دیجیتال بدون واسطه و متمرکز، افزایش دسترسی کاربران به ارزهای دیجیتال را فراهم می‌کند و امکان تبادلات بین ارزهای مختلف را بهبود می‌بخشد.
افزایش شفافیت:
استفاده از بلاک‌چین در یونی‌سواپ باعث افزایش شفافیت در معاملات و امکان بررسی و تأیید آن‌ها توسط هر کسی می‌شود.
ارائه لیکویدیتی:
یونی‌سواپ با ارائه لیکویدیتی به پروژه‌ها و ارزهای دیجیتال، کمک می‌کند تا این پروژه‌ها به راحتی تبادل شوند و بازارهای مالی رقابتی‌تر و فعال‌تری را ایجاد کنند.
ایجاد فرصت‌های کسب و کار:
با ارائه مکانیزم‌های انعطاف‌پذیر برای تبادل و ارائه لیکویدیتی، یونی‌سواپ به شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا کسب و کارهای مبتنی بر بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال راه‌اندازی کنند و درآمدزایی کنند.
ترویج اکوسیستم بلاک‌چین:
با ایجاد یک پلتفرم قابل اعتماد برای تبادل ارزهای دیجیتال، یونی‌سواپ به ترویج و رشد اکوسیستم بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال کمک می‌کند و نقش مهمی در گسترش این فناوری بازی می‌کند.
ورژن‌های مختلف صرافی یونی سواپ
یونی سواپ فعالیت خود را در یازدهمین ماه سال ۲۰۱۸ آغاز کرد و در عرض کمتر از دو سال توجه بسیاری را به خود جلب کرد. اکنون این صرافی به عنوان برترین DEX از نظر حجم معاملات روزانه شناخته می‌شود، با این حال پنکیک سواپ، صرافی جدیدتری است که در تلاش برای تعقیب یونی سواپ قرار دارد. در پنجمین ماه سال ۲۰۱۹، تیم توسعه‌دهنده یونی سواپ توانست یک میلیون دلار سرمایه از طریق حمایت صندوق پوشش ریسک پارادایم جمع‌آوری کند. این اتفاق زمینه را برای توسعه و انتشار نسخه دوم یونی سواپ در ششمین ماه سال ۲۰۲۰ فراهم کرد.
نسخه اول و دوم UniSwap
در سال ۲۰۱۸، نسخه اول یونی سواپ با افتتاح در نوامبر (آذر ۱۳۹۷) به بازار عرضه شد. این نسخه، طبق ادعای توسعه‌دهنده خود، تا زمان وجود شبکه اتریوم فعالیت خود را ادامه می‌دهد. یکی از اصلی‌ترین مشکلات این نسخه این بود که برای ارسال هر توکن دلخواه، نیاز به ارسال مقدار مناسبی از اتریوم توسط تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی وجود داشت. این امر منجر به افزایش ریسک نوسانات قیمت اتریوم برای تأمین‌کنندگان و همچنین ریسک نوسانات توکن مورد نظر می‌شد. در این نسخه، تنها امکان معامله جفت‌های ETH/ERC20 وجود داشت.
پس از شناخت بهتر از پتانسیل تکنولوژی استخرهای لیکوئیدیتی اتوماتیک، تیم توسعه‌دهنده یونی سواپ سرمایه‌گذاری و تشکیل یک تیم توسعه‌دهنده اختصاصی را آغاز کرد. نتیجه، عرضه ورژن بهبود یافته‌ای از یونی سواپ بود. از جمله ویژگی‌های کلیدی ورژن دوم یونی سواپ می‌توان به امکان سپرده‌های لیکوئیدیتی از نوع ERC20 / ERC20 (توکن به توکن) اشاره کرد.
فلش سواپس (Flash Swaps)
یکی از ویژگی‌های جدید این نسخه فلش سواپس (Flash Swaps) بود که به کاربران این امکان را می‌داد که بدون هزینه اولیه، مقدار مورد نظر از صرافی را برداشت کنند. این امکان با دست‌یابی به یکی از شرایط زیر فراهم می‌شد:
- همه توکن‌های ERC20 برداشت شده در آینده پرداخت شوند.
- درصدی از توکن‌های ERC20 پرداخت شده و مابقی به استخر لیکوئیدیتی بازگردانده شود.
- تمامی توکن‌های ERC20 برداشت شده در آینده بازگردانده شوند.
علاوه بر این، واژگی اوراکل‌های قیمت نیز جزو ویژگی‌های مهم این نسخه بود که قدرت فیدهای قیمت یونی سواپ را علاوه بر افزایش غیر متمرکز، از دست‌کاری‌های ناخواسته محافظت می‌کرد. اوراکل‌های قیمت، با اندازه‌گیری قیمت‌ها در زمان گرانی، از دست‌کاری جلوگیری و داده‌های تاریخی را جمع‌آوری می‌کردند، که به قراردادهای هوشمند خارجی کمک می‌کرد که میانگین قیمت‌های سواپ را با دقت محاسبه کنند.
معرفی ورژن سوم UniSwap
در سال ۲۰۲۱، ورژن سوم بزرگترین صرافی غیر متمرکز اتریومی یعنی یونی سواپ عرضه شد و با پیشرفت‌های زیادی نسبت به ورژن‌های قبلی همراه بود. در یونی سواپ v3، علاوه بر افزوده شدن قابلیت‌های بیشتر و پیشرفت‌های حرفه‌ای، رابط کاربری نیز ساده‌تر شده است. بنابراین امکانات پیشرفته در چارچوبی قابل فهم‌تر برای کاربران در دسترس قرار گرفته است. در این متن، نحوه خرید و فروش و همچنین تامین نقدینگی برای درآمدزایی در هر دو نسخه یونی سواپ را آموزش می‌دهیم.
بهره‌روی سرمایه
یکی از مهمترین تغییرات در ورژن جدید یونی سواپ، بهره‌وری سرمایه است. متأسفانه، بیشتر بازارسازهای خودکار مانند یونی سواپ دارای بهره‌وری بسیار پایینی هستند که اغلب منجر به استفاده نشدن بیشتر وجوه در آن‌ها می‌شود. دلیل اصلی این موضوع، ویژگی ذاتی مدل کار “x * y = k” است که در قسمت قبلی بحث شد؛ هر چه مقدار نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، سیستم قادر خواهد بود سفارش‌های بزرگتری را در محدوده‌های قیمت وسیع‌تر پشتیبانی کند.
اما تامین‌کنندگان نقدینگی برای این استخرها، اساساً نقدینگی را در یک منحنی قیمتی از صفر تا بی‌نهایت ارائه می‌دهند. تمام سرمایه برای سناریوهای احتمالی چند برابر شدن قیمت یکی از دارایی‌ها رزرو شده است. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، دارایی‌های بدون استفاده تضمین می‌کنند که هنوز نقدینگی در آن بخش از منحنی قیمت باقی مانده است. به همین دلیل بخش کمی از نقدینگی هر استخر در معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد و مابقی صرفاً رزرو شده‌اند.
تیم توسعه یونی سواپ در ورژن سوم سعی کرده است این مشکل را حل کند؛ تامین‌کنندگان نقدینگی (LP) اکنون می‌توانند محدوده‌های قیمتی مورد نظر خود را به منظور فراهم کردن نقدینگی برای آن‌ها به صورت دستی مشخص کنند.
توکن‌های LP به عنوان NFT
هر موقعیت LP در یونی سواپ v3 اکنون منحصربه‌فرد است، زیرا هر تامین‌کننده می‌تواند محدوده قیمت مورد نظر خود را مشخص کند. به همین دلیل، موقعیت‌های LP دیگر قابل تبادل نیستند و هر یک به عنوان یک توکن غیر قابل تعویض (NFT) مشخص و متمایز می‌شوند.
یکی از مزایای نمایش هر موقعیت LP در قالب یک توکن غیر قابل تعویض، این است که امکان استفاده از آن در دیگر بخش‌های دیفای فراهم می‌شود. توکن‌های مربوط به یونی سواپ v2 قابلیت سپرده‌گذاری در پروتکل‌هایی مانند Aave یا MakerDAO را داشتند، اما با توجه به منحصربه‌فرد شدن پوزیشن‌ها در ورژن سوم، این امکان دیگر وجود ندارد. با این حال، احتمالاً با ارائه انواع جدیدی از محصولات مشتق، این موضوع در آینده ممکن است ترکیب شود.
نسخه چهارم UniSwap
در سال ۲۰۲۴، ورژن چهارم از صرافی غیر متمرکز یونی سواپ به عنوان آخرین نسخه از این پلتفرم معرفی شد که قرار است به واقعا انقلابی در فضای دیفای منتهی شود. در این قسمت، به تاریخچه راه‌اندازی و ویژگی‌های جدید این نسخه می‌پردازیم.
زمان راه‌اندازی و ارائه نسخه چهارم
پیش‌نویس کد نسخه چهارم یونی سواپ همراه با وایت‌پیپر آن، در ماه ژوئن ۲۰۲۳ (خرداد ۱۴۰۲) منتشر شد تا افراد بتوانند بازخوردهای خود را ارائه داده و در توسعه این نسخه مشارکت کنند. این فرآیند معمولا چندین ماه طول می‌کشد و تا زمان انتشار رسمی نسخه چهارم، به ترتیب انجام می‌شود.
به‌طور مرجعیت، وبلاگ یونی سواپ اعلام کرده است که EIP-1153 به عنوان «Transient Storage» باید در هارد فورک بعدی اتریوم اجرا شود. این به‌روزرسانی برای اکتبر ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲) برنامه‌ریزی شده بود، اما هنوز تا فوریه ۲۰۲۴ اعمال نشده است. بنابراین تا زمان اجرای EIP-1153، هیچ خبری از انتشار رسمی نسخه چهارم یونی سواپ وجود ندارد.
ویژگی‌های جدید یونی سواپ v4
یکی از ویژگی‌های جالب این نسخه، معرفی هوک TWAMM و استخرهای سفارشی است. با استفاده از هوک‌ها، توسعه‌دهندگان قادر به ساخت استخرهای سفارشی در یونی سواپ هستند. هوک‌ها قراردادهای جداگانه‌ای از قرارداد لیکوییدیتی اصلی در این نسخه هستند که در نقاط مختلفی از چرخه عمر یک استخر فعالیت می‌کنند.
به‌عنوان مثال، هوک TWAMM می‌تواند به‌عنوان یک متوسط بازارساز حجمی زمانی (TWAMM) عمل کند که اثرگذاری سفارشات بزرگ را کاهش می‌دهد. در این حالت، سفارشات بزرگ در طول زمان به سفارشات کوچکتر تقسیم شده و تأثیر آن‌ها بر قیمت کمتر می‌شود.
با معرفی این ویژگی‌های جدید، یونی سواپ v4 قرار است بهبودهای قابل توجهی در عملکرد و کارایی پلتفرم ارائه دهد و تجربه کاربری را بهبود بخشد.
اضافه شدن هوک‌ها به استخر
در ورژن ۴ از یونی‌سواپ، با اضافه شدن هوک‌ها به استخر، سفارشات به‌صورت خودکار وارد هوک TWAMM می‌شوند و هر کاربر می‌تواند مدت زمان اجرای سفارش خود را تعیین کند. این دو پارامتر، یعنی هر سفارش و تاریخ انقضای آن، هدایت‌کننده هوک TWAMM برای سواپ‌ها و تبادل توکن‌ها در قیمت هر بلاک تا زمان انقضای آن‌ها هستند.
همچنین، سفارشات TWAMM همواره اولین اقدام استخر در یک بلاک محسوب می‌شوند. به‌عبارت دیگر، هر سواپ یا تعدیلی که قبل از انجام هر گونه عملیات دیگری انجام شود، ابتدا اجرای سفارشات TWAMM را بررسی می‌کند. اگر حتی یک سفارش باز TWAMM هم وجود داشته باشد، تا زمانی که آن سفارش تکمیل نشود، عملیات دیگری انجام نخواهد شد. این روند به‌طور موثر از فرانت‌رانینگ ربات MEV محافظت می‌کند.
در این نسخه، سفارشی‌سازی استخرهای نقدینگی از طریق هوک‌ها محدودیتی ندارد و می‌تواند شامل موارد مختلفی مانند استفاده از اوراکل‌های درون‌زنجیره‌ای یا واریز لیکوییدیتی استفاده‌نشده به پروتکل‌های وام‌دهی ارز دیجیتال شود. به‌این ترتیب، هوک‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری را برای ساخت لیکوئیدیتی پول‌های سفارشی متناسب با نیازهای خاص فراهم می‌کنند.
در ورژن ۴، با معرفی سینگلتون و فلش اکانتینگ، هر عملیات نظیر سواپ توکن‌ها یا افزودن نقدینگی به یک لیکوئیدیتی پول، با انتقال توکن‌ها به انتهای عملیات انجام می‌شود. این امر باعث بهبود کارایی و ساده‌سازی عملیات می‌شود.
در این نسخه، بازگشت جفت‌های معاملاتی ETH نیز به‌وجود آمده است. این امر به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به رپ کردن توکن‌های ETH به WETH، معاملات خود را انجام دهند. این امر هزینه معاملات را به‌صورت قابل توجهی کاهش می‌دهد.
به‌طور کلی، ورژن ۴ از یونی‌سواپ با این ویژگی‌ها و تغییرات، امکانات بیشتری را برای کاربران ارائه می‌دهد و تجربه معاملاتی را بهبود می‌بخشد.
ارسال مستقیم توکن‌ها، ژانویه ۲۰۲۴
در ژانویه ۲۰۲۴، یک ویژگی جدید به وب‌سایت صرافی یونی سواپ اضافه شده است که به کاربران امکان ارسال مستقیم توکن‌ها را در داخل برنامه می‌دهد. این ویژگی به کاربران این امکان را می‌دهد که پس از انجام سواپ توکن‌ها، آن‌ها را به آسانی به آدرس‌های دیگر ارسال کرده و در یک رابط کاربری واحد مدیریت کنند. به این ترتیب، با ساده‌تر شدن ارسال و دریافت توکن‌ها، دیگر نیازی به خروج از برنامه و استفاده از یک کیف پول دیگر و اتصال آن به یونی سواپ برای مدیریت رمز ارزها نیست. این ویژگی جدید، انتظار عرضه دیگر قابلیت‌ها نظیر ساخت والت در داخل رابط کاربری وب این صرافی را بیشتر کرده است.
با این حال، برخی افراد نسبت به ریسک‌های احتمالی همچون متمرکز شدن عملکردهای مختلف، هشدار داده‌اند. این موضوع می‌تواند صرافی یونی سواپ را بیش از پیش در معرض فعالیت‌های مخرب قرار دهد. بنابراین، پیش از استفاده از این قابلیت جدید، لازم است که ریسک‌های مربوطه را شناسایی کرده و اقدامات لازم را انجام دهید.
کیف پول اختصاصی یونی سواپ
کیف پول اختصاصی یونی سواپ، که برای دو سیستم عامل iOS و Android عرضه شده است، به سرعت تبدیل به یکی از کیف پول‌های دیجیتال برتر با حجم دانلود بالا در ماه آوریل ۲۰۲۳ شد. این اپلیکیشن به‌صورت انحصاری برای کاربران iOS در دسترس بود و در کمتر از یک ماه پس از عرضه، توانست جایگاه خود را در رده‌ی سه کیف پول دیجیتال برتر را به‌دست آورد.
در نوامبر ۲۰۲۳، یونی سواپ اعلام کرد که نسخه اندروید کیف پول اختصاصی خود را نیز عرضه کرده است. این نسخه اندرویدی از کیف پول، کاربران را قادر می‌سازد تا با مراجعه به گوگل پلی یا وب‌سایت رسمی یونی سواپ، آن را دانلود و استفاده نمایند.
این والت اختصاصی از بلاکچین‌های مختلف از جمله اتریوم، پالیگان، آپتیمیزم، آربیتروم و حالا با بروزرسانی‌های مداوم، از شبکه‌های بیس (کوین بیس) و بی ان بی چین (بایننس) نیز پشتیبانی می‌کند. این کیف پول اختصاصی با امکاناتی نظیر جستجوی توکن‌های محبوب، سوییچ خودکار بین شبکه‌های اصلی و لایه دوم‌ها، و همچنین امکان سواپ راحت و سریع ارزها در کسری از ثانیه، به کاربران این امکان را می‌دهد که به راحتی و با کمترین دردسر ارزهای خود را مدیریت کنند.
مقایسه سه صرافی UniSwap ،Pancakeswap و SushiSwap
تحلیل وضعیت فعلی یونی‌سواپ:
در حال حاضر، یونی‌سواپ به عنوان یکی از پرکاربردترین و پراستفاده‌ترین پروتکل‌های تبادل‌ارزی در بلاک‌چین اتریوم شناخته می‌شود. این پلتفرم با توجه به ویژگی‌هایی همچون عدم وجود واسطه، دسترسی آسان، امنیت بالا و ارائه لیکویدیتی به پروژه‌های مختلف، توانسته است توجه بسیاری از کاربران و توسعه‌دهندگان را جلب کند.
اما در کنار مزایا، یونی‌سواپ با چالش‌ها و مواجه است. برخی از این چالش‌ها شامل مسائل امنیتی، کارمزد بالا و محدودیت‌های لیکویدیتی می‌شوند که نیاز به راه‌حل‌های مناسب دارند تا این پلتفرم بتواند بهره‌وری و کارآمدی خود را حفظ کند.
آینده یونی سواپ:
- رشد و گسترش: با توجه به روند رشد پیوسته یونی‌سواپ و تقاضای بالای کاربران برای ارائه لیکویدیتی و تبادل ارزهای دیجیتال، انتظار می‌رود که این پلتفرم به صورت مداوم رشد کند و محبوبیتش را افزایش دهد.
- بهبود عملکرد: توسعه‌دهندگان یونی‌سواپ در حال کار بر روی بهبود عملکرد و ویژگی‌های جدیدی هستند که به کاربران امکانات و قابلیت‌های بیشتری را ارائه دهند.
- افزایش امنیت: با توجه به اهمیت امنیت در پلتفرم‌های تبادل ارزهای دیجیتال، انتظار می‌رود که یونی‌سواپ بهبودهایی در زمینه امنیت ارائه دهد تا اعتماد کاربران را به خود جلب کند.
- افزایش تنوع: با افزودن و پشتیبانی از ارزهای دیجیتال جدید و توسعه تبادلات بین زنجیره‌ای، انتظار می‌رود که یونی‌سواپ تنوع و گسترش بیشتری را در ارائه خدمات خود تجربه کند.
با توجه به این عوامل، چشم‌اندازهای آینده برای یونی‌سواپ به طور کلی مثبت است و انتظار می‌رود که این پلتفرم در آینده به عنوان یکی از پلتفرم‌های اصلی تبادل ارزهای دیجیتال در بلاک‌چین اتریوم شناخته شود و نقش مهمی در توسعه و رشد اکوسیستم بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال ایفا کند.
خلاصه:
یونی‌سواپ به عنوان یک پروتکل تبادل‌ارزی بر پایه بلاک‌چین اتریوم، نقش مهمی در توسعه و ارتقاء اکوسیستم ارزهای دیجیتال ایفا می‌کند. این پلتفرم امکان تبادل بدون واسطه و بدون هزینه‌های اضافی را فراهم می‌آورد و به کاربران امکان می‌دهد تا با اطمینان بیشتری ارزهای دیجیتال خود را تبادل کنند. با استفاده از مکانیزم‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند و لیکویدیتی، یونی‌سواپ به ایجاد فرصت‌های کسب و کار جدید در زمینه ارزهای دیجیتال کمک می‌کند و باعث ترویج فعالیت‌های مبتنی بر بلاک‌چین می‌شود.
چرا بیت کوین بخریم؟
به طور کلی بیت کوین مزایای زیادی دارد که در سایر روش های سرمایه گذاری وجود ندارد. اما باید نکات مهمی را در نظر بگیرید.
دیدگاه